Gdy wirnik obraca się, gaz wchodzi do wirnika z wlotu osiowo i jest popychany przez ostrze na wirniku, aby zwiększyć energię gazu, a następnie wpływa do ostrza prowadzącego. Łopatka kierująca zamienia odchylony strumień powietrza w przepływ osiowy, a jednocześnie prowadzi gaz do rury dyfuzyjnej w celu dalszego przekształcenia energii kinetycznej gazu w energię ciśnienia i ostatecznie prowadzi go do rurociągu roboczego.
Łopatki wentylatora osiowego działają w podobny sposób jak skrzydła samolotu. Ten ostatni podnosi jednak skrzydła i podtrzymuje ciężar samolotu, podczas gdy wentylator osiowy utrzymuje powietrze na miejscu i porusza nim.
Przekrój wentylatora osiowego jest zwykle przekrojem skrzydła. Ostrze może być unieruchomione lub obracane wokół swojej osi wzdłużnej. Kąt ostrza w stosunku do strumienia powietrza lub rozstaw łopatek może być nieregulowany lub regulowany. Zmiana kąta lub rozstawu łopatek to jedna z głównych zalet wentylatora osiowego. Mały rozstaw ostrzy Kąt zapewnia mniejsze natężenie przepływu, podczas gdy zwiększanie rozstawu powoduje większe natężenie przepływu.
Zaawansowane wentylatory osiowe mogą zmieniać rozstaw łopatek podczas pracy wentylatora (podobnie jak wirnik helikoptera), odpowiednio zmieniając natężenie przepływu. Nazywa się to wentylatorem osiowym z regulacją łopatek (VP).